Người Việt chi hơn 300 tỷ mỗi ngày để uống cà phê, trà sữa

Theo iPOS, doanh thu ngành đồ uống tại Việt Nam đạt hơn 118.000 tỷ đồng năm 2024, mức cao nhất từ 2018, tương đương hơn 323 tỷ mỗi ngày.

Báo cáo thị trường năm 2024 của iPOS - nền tảng cung cấp giải pháp quản lý cho hơn 100.000 doanh nghiệp nhà hàng và quán cà phê - phối hợp cùng Euromonitor và VIRAC cho thấy doanh thu cửa hàng đồ uống toàn quốc năm ngoái ước tính đạt 118.262 tỷ đồng, tăng 13% so với năm trước đó. Đây là mức doanh thu cao nhất và cũng có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất kể từ năm 2018. Trung bình mỗi ngày, ngành đồ uống thu về hơn 323 tỷ đồng doanh thu.

Đơn vị thống kê cho biết sự tăng trưởng này được thúc đẩy bởi lối sống bận rộn của người tiêu dùng trở lại như thời kỳ trước đại dịch, khi các cửa hàng cà phê, trà sữa và quán bar không chỉ là nơi thưởng thức đồ uống mà còn trở thành không gian đa chức năng.

Người tiêu dùng tìm đến những địa điểm này vì nhiều mục đích khác nhau như gặp gỡ bạn bè, làm việc từ xa, học tập, hoặc tổ chức các cuộc họp kinh doanh. Ngoài ra, sự phát triển của văn hóa cà phê tại Việt Nam, cùng xu hướng tiêu dùng hiện đại và sự gia tăng của tầng lớp trung lưu, cũng góp phần quan trọng vào sự phục hồi và tăng trưởng bền vững của ngành này trong những năm gần đây.

Khác với trước đây, doanh thu ngành dịch vụ đồ uống hiện tăng trưởng với động lực chính từ các món giá rẻ, phân khúc bình dân. Khảo sát của iPOS với gần 4.500 đáp viên toàn quốc, chủ yếu ở Hà Nội và TP HCM, cho thấy có sự thay đổi trong mức chi tiêu cho đồ uống bên ngoài giữa năm 2023 và 2024, thể hiện rõ xu hướng dịch chuyển từ các phân khúc giá cao và trung cao xuống các phân khúc bình dân và trung cấp.

Đáng chú ý là sự suy giảm mạnh mẽ của nhóm người tiêu dùng sẵn sàng chi 35.000-50.000 đồng cho mỗi lần đi uống cà phê, trà sữa. Từ mức 47,7% vào năm 2023, tỷ lệ này đã giảm xuống còn 31,5% trong năm 2024.

Thay vào đó, mức chi 21.000-35.000 đồng lại tăng từ 29,6% lên 40%. Mức giá dưới 20.000 đồng cũng tăng số lượng thực khách sử dụng, từ 4,3% lên tới 12,3% trong cùng kỳ.

iPOS cho biết chính họ cũng cảm thấy bất ngờ với phân khúc cao cấp (từ 70.000 đồng trở lên). Tỷ lệ thực khách của nhóm này vốn rất thấp, nay phải ghi nhận sự sụt giảm nghiêm trọng từ 7,3% xuống còn 5,1%. Điều này khiến một số thương hiệu đồ uống cao cấp tăng cường khuyến mãi trong năm qua.

Xét về tần suất, phân khúc đồ uống 21.000-35.000 đồng chiếm tỷ trọng cao nhất với 37,7% đáp viên cho biết họ uống hàng ngày và 40,6% uống thường xuyên. Theo iPOS, điều này phản ánh xu hướng tiêu dùng đang dịch chuyển mạnh về các sản phẩm đồ uống bình dân, phù hợp với các mô hình cà phê truyền thống, trà sữa phổ thông và quán mua mang về.

Bình luận về điều này, ông Phùng Anh Thế, nhà sáng lập chuỗi trà sữa Maycha có mức giá bình dân, cho rằng người tiêu dùng không cắt giảm hoàn toàn chi tiêu cho đồ uống mà chuyển sang chiến lược "tối ưu hóa giá trị" trong mỗi đồng tiền bỏ ra. Họ ngày càng ưu tiên các chương trình khuyến mãi, tìm kiếm ưu đãi hoặc lựa chọn thương hiệu có cùng mức chất lượng với giá tốt hơn.

Theo ông Thế, điều này đặt áp lực lên các doanh nghiệp, đặc biệt là các thương hiệu trung cấp, buộc họ phải liên tục điều chỉnh giá bằng các chương trình khuyến mãi để duy trì doanh thu mà không ảnh hưởng đến tần suất tiêu dùng. Trong khi đó, các cửa hàng bình dân gặp nhiều thách thức hơn do biên lợi nhuận thấp, phải tìm cách cắt giảm chi phí để giữ giá bán ổn định.

Advertisement

Thực khách đang dùng nước tại một quán cà phê ở Hà Nội, cuối năm 2024. Ảnh: Hoàng Giang

Nhìn chung, các quán nước chiếm hơn 17% tổng doanh thu dịch vụ thức ăn và đồ uống (F&B) tại Việt Nam năm 2024. Tổng doanh thu ngành này đạt khoảng 689.000 tỷ đồng, tăng gần 17%. Tuy nhiên, sự tăng trưởng này không diễn ra đồng đều mà chủ yếu nhờ đóng góp của giai đoạn 6 tháng đầu năm.

Ở nửa cuối năm, kinh tế phục hồi nhưng tốc độ tăng tiêu dùng sụt mạnh, đặc biệt sau bão Yagi. Phải đến tháng 11/2024, khi thị trường bước vào mùa lễ hội cuối năm, doanh thu mới có dấu hiệu phục hồi. Bên cạnh các yếu tố nội tại, sự tăng trưởng doanh thu của ngành F&B cũng được thúc đẩy mạnh mẽ nhờ khách du lịch quốc tế trở lại và bùng nổ dịch vụ giao đồ ăn trực tuyến.

Năm nay, iPOS dự báo doanh thu toàn ngành F&B đạt gần 755.400 tỷ đồng, tăng trưởng khoảng 9,6%. Mức tăng chậm hơn năm 2024 phần lớn do làn sóng thất nghiệp, tình trạng giảm lương trong khối doanh nghiệp tư nhân và quá trình tinh giản bộ máy của khối nhà nước.

Theo ông Vũ Thanh Hùng, Tổng giám đốc iPOS, những yếu tố này khiến đại bộ phận người dân phải thắt chặt chi tiêu, đặc biệt là trong phân khúc tiêu dùng không thiết yếu như dịch vụ ăn uống ngoài gia đình.

"Tuy nhiên, từ nửa cuối năm, ngành F&B được kỳ vọng sẽ dần phục hồi nhờ sự tăng trưởng chung của kinh tế vĩ mô, các thể chế chính sách và môi trường kinh doanh dần ổn định, đồng thời tiêu dùng bắt đầu có dấu hiệu cải thiện", ông Hùng cho biết.