Xung đột Nga - Ukraine khiến gã khổng lồ năng lượng Gazprom bốc hơi 13 tỷ USD

Tập đoàn năng lượng Gazprom của Nga ghi nhận khoản lỗ ròng gần 13 tỷ USD trong năm 2024, đánh dấu sự sụt giảm mạnh so với lợi nhuận của năm trước. Nguyên nhân chính là giá trị thị trường của công ty con Gazprom Neft lao dốc và sự mất mát khách hàng châu Âu sau xung đột với Ukraine. Dù Nga nỗ lực tìm thị trường thay thế, tương lai của Gazprom vẫn phụ thuộc vào khả năng nối lại hợp tác với phương Tây.

Gazprom chịu khoản lỗ lớn trong năm 2024

Theo hãng tin Interfax, Gazprom ghi nhận khoản lỗ ròng 12,89 tỷ USD (tương đương 1.076 nghìn tỷ rúp) trong năm 2024. Đây là cú trượt dốc mạnh mẽ so với mức lợi nhuận 8,3 tỷ USD vào năm 2023.

Nguyên nhân chính là sự giảm giá của cổ phiếu Gazprom Neft – công ty con chuyên về dầu mỏ của Gazprom. Ngoài ra, tập đoàn này cũng chịu ảnh hưởng lớn từ lệnh trừng phạt của phương Tây sau khi Nga mở chiến dịch quân sự tại Ukraine vào năm 2022, khiến nguồn thu từ khách hàng châu Âu sụt giảm nghiêm trọng.

Gazprom dự kiến sẽ công bố báo cáo tài chính theo tiêu chuẩn quốc tế vào cuối tháng 4, nhưng các chuyên gia dự đoán kết quả sẽ không khả quan.

Trước năm 2022, Gazprom là nhà cung cấp khí đốt lớn nhất cho châu Âu. Tuy nhiên, sau khi Nga tấn công Ukraine, EU đã dần loại bỏ nguồn cung từ Nga và tìm kiếm các đối tác khác.

Cụ thể, vào tháng 5/2022, EU đã đạt thỏa thuận cấm nhập khẩu 90% dầu thô từ Nga vào cuối năm đó. Đồng thời, các quốc gia châu Âu cũng giảm mạnh việc mua khí đốt từ Nga, khiến hoạt động khai thác của Gazprom chỉ đạt khoảng 75-80% mức trước xung đột.

Mặc dù Nga đã tăng cường xuất khẩu khí đốt sang Trung Quốc, nhưng thị trường này không thể bù đắp hoàn toàn mức sụt giảm từ châu Âu, khiến doanh thu của Gazprom chịu áp lực lớn.

Advertisement

Gazprom lỗ nặng

EU có sẵn sàng mua lại khí đốt từ Nga?

Tổng thống Nga Vladimir Putin đã gợi ý về khả năng nối lại hợp tác với châu Âu trong tương lai. Theo dự kiến, ông sẽ có cuộc hội đàm với Tổng thống Mỹ Donald Trump vào thứ Ba tới.

Các chuyên gia cho rằng nếu một thỏa thuận hòa bình giữa Nga và Ukraine được thiết lập, Gazprom có thể nhanh chóng tăng sản lượng để phục vụ nhu cầu của châu Âu. Theo học giả Sergey Vakulenko của tổ chức Carnegie Endowment for International Peace, Gazprom hoàn toàn có thể bơm lại khí đốt từ các mỏ tại Siberia chỉ trong vòng một tuần nếu có đơn hàng từ châu Âu.

Dù Gazprom sẵn sàng cung cấp và Điện Kremlin mong muốn tăng xuất khẩu, nhưng câu hỏi lớn vẫn là: Liệu châu Âu có muốn mua khí đốt từ Nga hay không?

Châu Âu đã đầu tư mạnh vào các nguồn năng lượng thay thế, giảm phụ thuộc vào khí đốt Nga. Theo chuyên gia Vyacheslav Kulagin từ Viện Hàn lâm Khoa học Nga, nếu nhu cầu tồn tại và yếu tố kinh tế hợp lý, Gazprom có thể xuất khẩu hơn 500 tỷ mét khối khí đốt mỗi năm – gấp hơn 30 lần so với mức xuất khẩu hiện tại.

Tuy nhiên, với tình hình địa chính trị căng thẳng và xu hướng giảm sử dụng năng lượng hóa thạch, châu Âu có thể tiếp tục duy trì lập trường cứng rắn với Nga, khiến Gazprom khó có thể lấy lại thị phần đã mất.