Tử tù thụ án lâu nhất thế giới được bồi thường khủng sau gần 50 năm oan sai

Iwao Hakamata, một cựu võ sĩ quyền anh người Nhật Bản, đã nhận được khoản bồi thường 1,4 triệu USD sau khi bị kết án oan và phải sống hơn 40 năm trong cảnh chờ thi hành án tử hình. Con số này tương đương khoảng 85 USD cho mỗi ngày ông bị oan ai.

Hakamata bị tuyên án tử hình từ năm 1968 vì một vụ án giết người, dù ông luôn khẳng định cảnh sát đã ngụy tạo bằng chứng để buộc tội mình. Đến năm 2023, ông mới chính thức được tuyên bố vô tội sau khi một xét nghiệm DNA chứng minh rằng bằng chứng quan trọng trong vụ án – bộ quần áo dính máu – thực chất đã bị cài đặt sau thời điểm xảy ra án mạng.

Advertisement

Ông Iwao Hakamata, 89 tuổi

Vì sao Hakamata bị kết án tử hình?

Hakamata từng là một võ sĩ quyền anh chuyên nghiệp trước khi giải nghệ vào năm 1961 và làm việc tại một nhà máy chế biến đậu nành ở tỉnh Shizuoka.

Năm 1966, chủ nhà máy, vợ và hai con của ông ta bị sát hại. Hakamata bị cảnh sát bắt giữ và ban đầu thừa nhận tội. Tuy nhiên, sau đó ông thay đổi lời khai và tố cáo cảnh sát đã tra tấn, ép buộc ông nhận tội.

Năm 1968, ông bị tuyên án tử hình trong một phán quyết gây tranh cãi, với tỷ lệ phiếu 2-1 từ hội đồng thẩm phán. Thẩm phán duy nhất phản đối bản án này đã từ chức chỉ sáu tháng sau đó, vì cảm thấy bất lực trước sự bất công.

Điều gì giúp Hakamata được giải oan?

Trong suốt nhiều thập kỷ, Hakamata luôn giữ vững lời khẳng định mình vô tội. Năm 2014, ông được trả tự do tạm thời nhờ những bằng chứng mới xuất hiện. Đến năm 2023, một cuộc tái thẩm đã chính thức tuyên bố ông vô tội, sau khi xét nghiệm DNA chứng minh bằng chứng buộc tội ông là giả mạo.

Hakamata đã phải chờ đợi công lý suốt hơn nửa thế kỷ và vụ án của ông đã làm dấy lên nhiều tranh cãi về hệ thống tư pháp hình sự của Nhật Bản, nơi có tỷ lệ kết án lên đến 99%.

Những tổn thương nào không thể bù đắp?

Dù được trả tự do và nhận bồi thường, nhưng những gì Hakamata đã trải qua là không thể đảo ngược. Sau hơn 40 năm sống trong tình trạng chờ thi hành án tử, sức khỏe tâm thần của ông bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Hideko, chị gái Hakamata, người đã dành cả cuộc đời để đấu tranh cho tự do của em trai, cho biết Hakamata hiện sống trong thế giới riêng của mình và gặp khó khăn trong việc nhận thức thực tế. "Đôi khi ông ấy mỉm cười hạnh phúc, nhưng đó là khi ông đang chìm trong ảo tưởng", Hideko nói.