Ông Trump "quay xe" sau cảnh báo khủng hoảng kinh tế từ chính sách thuế quan và đòi sa thải Chủ tịch Fed

Sau nhiều ngày làm rung chuyển thị trường tài chính với những tuyên bố gay gắt về thuế quan và ý định sa thải Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), Tổng thống Mỹ Donald Trump bất ngờ thay đổi lập trường. Sự "quay đầu" của ông mang lại tín hiệu tích cực cho phố Wall, nhưng dấy lên lo ngại về sự bền vững trong chính sách kinh tế của Nhà Trắng.

Theo những người am hiểu nội bộ, nhiều cố vấn hàng đầu và lãnh đạo doanh nghiệp lớn ở Mỹ đã cảnh báo Tổng thống Trump rằng chính sách áp thuế của ông – đặc biệt là đối với Trung Quốc – và việc công kích Chủ tịch Fed Jerome Powell có thể gây ra hỗn loạn tài chính, thậm chí khiến các kệ hàng tại siêu thị rỗng trơn.

Những cảnh báo này xuất hiện trong bối cảnh thị trường chứng khoán biến động mạnh, làm dấy lên lo ngại thực sự trong chính quyền. Trước áp lực đó, ông Trump đã tuyên bố tại Phòng Bầu Dục rằng ông "không có ý định sa thải" ông Powell, đánh dấu sự hạ nhiệt trong lập trường cứng rắn trước đó.

Tuyên bố này khiến phố Wall thở phào nhẹ nhõm. Chỉ số Dow Jones tăng 420 điểm, tương đương 1,07%, trong khi S&P 500 tăng 1,67% và Nasdaq tăng tới 2,5%.

Dù thị trường giữ được đà tăng, các chỉ số chính đều giảm nhẹ vào cuối phiên sau khi Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent cảnh báo rằng việc tái cân bằng thương mại Mỹ - Trung có thể mất từ 2 đến 3 năm.

Cuộc gặp với các CEO bán lẻ đã thay đổi quan điểm của ông Trump

Sự thay đổi giọng điệu đáng chú ý của ông Trump diễn ra chỉ một ngày sau cuộc gặp kín tại Nhà Trắng với các CEO của những tập đoàn bán lẻ hàng đầu như Walmart, Target và Home Depot. Những người này thẳng thắn bày tỏ lo ngại về sự gián đoạn chuỗi cung ứng và hậu quả đối với người tiêu dùng do chính sách thuế quan.

Theo các quan chức chính quyền, cuộc gặp là một phần trong chiến dịch nội bộ nhằm giúp ông Trump nhận thức rõ hơn về tác động thực tế từ các chính sách của mình. Các lãnh đạo doanh nghiệp cảnh báo rằng nếu không có điều chỉnh, kệ hàng ở Mỹ có thể sớm trống rỗng.

Doug McMillon – CEO Walmart – người có mối quan hệ thân thiết với ông Trump, nói rõ rằng cuộc chiến thương mại đã bắt đầu làm gián đoạn nguồn cung và sẽ còn tồi tệ hơn vào mùa hè.

Cuộc gặp do chính Bộ trưởng Bessent dàn xếp, thể hiện nỗ lực cấp thiết từ chính phủ để thuyết phục tổng thống về rủi ro kinh tế đang hiện hữu.

Ông Trump từng thực sự muốn sa thải ông Powell?

Trong nhiều tháng, các cố vấn kinh tế – bao gồm cả Bessent – liên tục cảnh báo ông Trump rằng việc sa thải Chủ tịch Fed sẽ gây ra rối loạn nghiêm trọng cho thị trường và kéo theo tranh cãi pháp lý kéo dài.

Tuy nhiên, trong tuần qua, ông Trump liên tục công kích Powell, gọi ông là “kẻ thất bại lớn” và đăng lên mạng xã hội rằng “sa thải Powell không thể đến sớm hơn”. Tổng thống cho rằng Fed nên hạ lãi suất để kích thích nền kinh tế, nhằm bù đắp tác động tiêu cực từ chính sách thuế.

Advertisement

Chủ tịch Fed

Trong khi đó, Powell khẳng định rằng Fed sẽ không đưa ra quyết định cắt giảm lãi suất trước kỳ họp chính thức vào tháng 5 và mọi quyết định sẽ dựa trên phân tích kỹ lưỡng, không mang tính chính trị.

Bất chấp áp lực, ông Trump cuối cùng tuyên bố “chưa bao giờ có ý định thực sự” sa thải Powell, xóa tan ít nhiều đồn đoán.

Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt tiếp tục bảo vệ lập trường của ông Trump, nói rằng tổng thống có quyền chỉ trích Fed và bày tỏ mong muốn lãi suất thấp hơn. Bà còn đặt nghi vấn về tính độc lập của Fed, cho rằng cơ quan này có thể đang hành động vì lý do chính trị.

Trong khi đó, cố vấn kinh tế hàng đầu của ông Trump – ông Kevin Hassett – từng ủng hộ sự độc lập của Fed, nhưng gần đây lại thay đổi lập trường. Ông cho rằng có thể cần một “phân tích pháp lý mới” để xác định xem tổng thống có quyền sa thải Powell hay không.

Dù vậy, theo nhiều quan chức, bất kỳ nỗ lực nào nhằm thay thế Powell đều sẽ kéo theo các thách thức pháp lý lớn và khiến thị trường rối loạn. Có vẻ như ông Trump cũng hiểu điều đó và chọn cách rút lui.

Tuy thông điệp “quay đầu” từ ông Trump khiến thị trường tăng điểm, các nhà đầu tư vẫn tỏ ra thận trọng. Những tuyên bố trái ngược và thiếu nhất quán từ chính quyền tiếp tục tạo ra bất ổn.

Bộ trưởng Tài chính Bessent cũng cảnh báo rằng việc tái thiết lập mối quan hệ thương mại với Trung Quốc sẽ mất ít nhất từ hai đến ba năm, đồng nghĩa với việc căng thẳng kinh tế vẫn còn kéo dài.

Trong khi đó, ông Trump khẳng định Mỹ sẽ đạt “một thỏa thuận công bằng” với Trung Quốc và đang “tích cực” đàm phán với nhiều nước, bao gồm cả Liên minh châu Âu. Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn tỏ ra nghi ngờ về triển vọng ngắn hạn, nhất là khi ông Trump tiếp tục duy trì thế đối đầu thay vì nhượng bộ.