Bộ tộc có hàm răng nhọn như cá mập

Bộ tộc Baka ở châu Phi nổi tiếng nhờ kỹ năng sinh tồn trong rừng và hàm răng nhọn như cá mập.

Advertisement

Người Baka, phân bố ở các quốc gia Trung Phi gồm Cameroon, Congo, Gabon và CH Trung Phi, nổi tiếng với kỹ năng về rừng, giúp họ tồn tại hàng nghìn năm. Những kiến thức tích lũy được giúp họ thoát khỏi những kẻ buôn nô lệ và tránh xung đột không cần thiết. Khi bị tấn công, người Baka chỉ đơn giản biến mất vào khu rừng. Ảnh: Indigenous Africa

Đặc điểm nhận dạng của người Baka là chiều cao khoảng 1,2-1,5 m và hàm răng được mài sắc nhọn như răng cá mập. Người Baka sẽ mài răng ở độ tuổi 10-20 như một cách để làm đẹp, bên cạnh xỏ những chiếc khuyên lớn xuyên mũi hoặc rạch da. Ảnh: NZ Geo

Một buổi lễ mài răng của người Baka với dụng cụ thô sơ, không có thuốc tê nên đau và tiềm ẩn nguy cơ nhiễm trùng. Ảnh: River Films

Ngoài làm đẹp, mài răng cũng là cách chứng minh lòng can đảm. Khi xưa, những người Baka không chịu mài răng sẽ không lấy được vợ. Hàm răng sắc nhọn cũng giúp họ xé thịt thú rừng dễ hơn trong những chuyến đi săn dài ngày, thiếu dụng cụ. Ảnh: Fearless and Far

Sinh kế của người Baka phụ thuộc vào săn bắt, đánh cá và hái lượm. Rừng cho họ thịt động vật, mật ong, trái cây và vô số loại hạt. Mật ong là nguyên liệu được người Baka ưa chuộng và 30% từ vựng của họ liên quan đến thực vật.

Về đi săn, họ sử dụng linh hoạt các công cụ từ bẫy, giáo tới chó săn để bắt tất cả con vật trong rừng. Một trong những kỹ thuật đặc biệt nhất của người Baka là dùng hóa chất từ cây nghiền nát để làm cá thiếu oxy, nổi lên mặt nước và dễ thu hoạch. Nếu dư thừa thức ăn, họ sẽ hun khói để bảo quản và bán cho một số bộ tộc lân cận như Bantu. Ảnh: Discover Africa

Xã hội của người Baka không có thủ lĩnh. Họ đưa ra những quyết định dựa trên sự đồng thuận và phân chia nhiệm vụ như đàn ông săn bắn, phụ nữ hái lượm và làm nhà.

Trong hình là những ngôi nhà lều truyền thống của người Baka với kết cấu tròn, làm từ lá và cành cây. Ảnh: Discover Africa

Tuy nhiên, nhiều người Baka đã từ bỏ lối sống truyền thống để tiếp xúc với người bên ngoài và kiếm tiền từ du lịch. Cây viết Paula Froelich (ảnh) của New York Post từng tham gia tour trải nghiệm săn bắn cùng người Baka ở Khu bảo tồn đặc biệt Dzanga-Sangha tại CH Trung Phi.

"Khi xe tải của chúng tôi đến thị trấn Mosapula, ngay lập tức, hàng chục người Baka mang theo rựa và lưới săn, vây quanh xe để chào mời", cô nói, cho biết sau đó đã chọn 20 thợ săn đi cùng.

Khi tới một địa điểm thích hợp, người Baka giăng lưới rồi đồng loạt la hét, đập bụi rậm để xua con mồi, khác hẳn kiểu săn của người phương Tây. Hướng dẫn viên giải thích tiếng động khiến con vật sợ hãi, chỉ biết đứng yên. Ảnh: New York Post

Nạn khai thác gỗ trái phép khiến cuộc sống của người Baka bị đe dọa. Khoảng 40% dụng cụ bộ tộc này sử dụng hàng ngày để nấu ăn, săn bắn hoặc thực hành nghi lễ được làm từ nguyên liệu tự nhiên trong rừng.

"Họ đang giữ được 70-80% văn hóa xa xưa, ít nhất đến khi những cánh rừng biến mất", hướng dẫn viên của Froelich nói. Tuy nhiên, một số truyền thống đã thay đổi, dễ thấy nhất là việc nhiều người trong tộc giờ mặc quần áo thay vì lá cây. Ảnh: Mongabay