Góc chiến thuật Bồ Đào Nha: Họng súng trong tay áo

Sự kiện: Euro 2024: Hành trình khốc liệt Đội tuyển Bồ Đào Nha

Chiến thắng nhọc nhằn của Bồ Đào Nha trước đối thủ khó chơi Croatia ở vòng 1/8 Euro năm nay có dấu ấn của may mắn, nhưng không thể phủ nhận dấu ấn chiến thuật cao tay của HLV Fernando Santos với những quyết định sử dụng nhân sự sáng suốt của ông.

Đối đầu với Croatia - đội vừa đánh bại ĐKVĐ Tây Ban Nha để chiếm ngôi đầu bảng D khi bước vào vòng 1/8, HLV Fernando Santos bên phía Bồ Đào Nha đã có một quyết định khá mạo hiểm khi để 3 cầu thủ chưa từng có một trận đấu nào chơi cho "Seleccao" ở vòng bảng ra sân ngay từ đầu.

Đó là trung vệ Jose Fonte, hậu vệ Cedric Soares và tiền vệ trung tâm Adrien Silva. Và cả 3 cầu thủ này đều đã không phụ sự kỳ vọng của HLV Santos. Đặc biệt trong số này, Jose Fonte đã đá khá tốt khi được người thầy của mình cho đá cặp với người đàn anh Pepe ở trung tâm hàng thủ của Bồ Đào Nha thay thế cho "ông già" đã 38 tuổi và mắc nhiều sai lầm ở trận gặp Hungary là Ricardo Calvalho.

Bồ Đào Nha cũng khiến nhiều người hâm mộ họ và cả đối thủ bất ngờ khi thay vì đá tấn công như truyền thống của đội bóng này, họ đã chọn lối đá phòng ngự co cụm số đông (giống như cách Hy Lạp từng thể hiện ở Euro 2004) để đối đầu với Croatia.

Góc chiến thuật Bồ Đào Nha: Họng súng trong tay áo - 1

Renato Sanches (trái) đã chơi khá tốt từ khi vào sân từ ghế dự bị

Ở một trận đấu quan trọng như tại vòng 1/8 Euro năm nay, "Seleccao" sẵn sàng nhún mình chơi kiểu "đổ bê tông", thiết lập hàng thủ nhiều lớp chờ thời cơ và đương nhiên, trong thế trận đó, những ngôi sao được kỳ vọng nhất của họ như Ronaldo hay Nani sẽ "đói bóng" do đội nhà đá thấp.

Đã không ít lần trong trận đấu này, người ta còn thấy Ronaldo lui về sân nhà để hỗ trợ phòng ngự. Lối đá thực dụng của Bồ Đào Nha rõ ràng đã gây rất nhiều khó khăn cho Croatia. Đội bóng vùng Ban-căng kiểm soát bóng đến 59% (gần gấp rưỡi Bồ Đào Nha) nhưng không tài nào chọc thủng lưới khung thành của thủ môn Rui Patricio trấn giữ.

Suốt 90 phút thi đấu của 2 hiệp chính, Bồ Đào Nha và Croatia đã tạo nên một kỉ lục mà có lẽ chẳng đội nào muốn có. Đó là việc cả hai đội đã không có nổi một pha dứt điểm trúng đích nào về phía khung thành đối phương - điều chưa từng xảy ra trong bất kỳ giải đấu lớn nào kể từ năm 1980.

Trong khi những phương án thay đổi nhân sự nhằm tăng cường sức tấn công của HLV Ante Cacic (Croatia) như Nikola Kalinic hay Marko Pjaca thay Mario Mandzukic và Ivan Rakitic đều không mang lại sự hiệu quả, thậm chí gây thất vọng lớn như việc Kalinic lao vào đá hụt bóng đáng tiếc từ đường căng ngang của Perisic phút 116 thì điều ngược lại đã đến với Bồ Đào Nha.

Những phương án thay người của HLV Fernando Santos đã phát huy hiệu quả tuyệt vời. 3 cầu thủ vào thay người bên phía "Brazil của châu Âu" đều đã chơi tốt.

Đó là Renato Sanches (thay Andre Gomes phút 50), Ricardo Quaresma (thay Joao Mario phút 87) và Danilo Pereira (thay Adrien Silva phút 108).

Trong thế trận mà Bồ Đào Nha "ru ngủ" đối phương, Sanches vẫn chơi xông xáo và tạo nên những nét tươi mới trên hàng công của đội bóng đến từ bán đảo Iberia. Chính tân binh mới 18 tuổi có giá tới 35 triệu euro của Bayern Munich là người phát động phản công khi chuyền bóng cho Nani để cầu thủ số 17 của Bồ Đào Nha chuyền tiếp cho Ronaldo dứt điểm khiến bóng bật ra đúng tầm đánh đầu của Quaresma phút 117.

Góc chiến thuật Bồ Đào Nha: Họng súng trong tay áo - 2

Quaresma ghi bàn thắng quý như vàng cuối hiệp phụ thứ 2 giúp Bồ Đào Nha vào vòng tứ kết

Trong khi Sanches và Quaresma in dấu giày trong bàn thắng giúp Bồ Đào Nha đi tiếp vào vòng tứ kết để đối đầu với Ba Lan vào rạng sáng 1/7 tới thì phía bên kia chiến tuyến, Croatia phải ôm hận lần thứ 4 liên tiếp toàn thua trong các cuộc đối đầu với đối thủ được mệnh danh là "Brazil của châu Âu".

Ở cuộc đối đầu tại sân Stade Bolaert-Delenis (Lens) vừa qua, Croatia đã chơi rất cố gắng, thậm chí ép sân Bồ Đào Nha ở phần lớn thời gian nhưng không thể dứt điểm đối thủ. Và lại một lần nữa, đội bóng áo sọc ca-rô phải nếm trải quy luật nghiệt ngã của bóng đá rằng: "Tấn công nhiều mà không ghi được bàn thắng, ắt sẽ bị thủng lưới."

Đôi khi, "may hơn khôn", Bồ Đào Nha với sự lọc lõi và cả may mắn đã biết tận dụng thời cơ để dứt điểm đối thủ ngay trước khi họ phải mạo hiểm thi đá luân lưu ẩn chứa nhiều bất trắc.