Bóng đá Tây Ban Nha thăng hoa với ngôi vua EURO & Olympic: Vì sao không nước nào sánh được?

Nền bóng đá Tây Ban Nha đang thống trị một loạt giải đấu quốc tế trong vòng 1 năm qua.

Các bàn thắng của U23 Tây Ban Nha trong trận tranh HCV Olympic

Tự báo chí Tây Ban Nha đang có những lời đùa rằng năm 2024 này “quá thành công” với bóng đá nước nhà nên tuyển nữ của họ phải “hy sinh” huy chương Olympic để sân chơi được công bằng. Tất nhiên đó là sau khi ĐT nữ Tây Ban Nha đã thâu tóm World Cup lẫn Nations League, khiến họ dù không thành công ở kỳ Olympic này thì vẫn là đội tuyển số 1 của làng bóng đá nữ.

Advertisement

U23 Tây Ban Nha kết thúc một năm đại thành công của bóng đá Tây Ban Nha với tầm HCV Olympic

Bóng đá Tây Ban Nha lúc này đang là nhà đương kim vô địch EURO, Olympic, Nations League lẫn U19 EURO với bóng đá nam, và World Cup, Nations League với U19 EURO với bóng đá nữ. Đó là còn chưa nói đến cấp CLB, Real Madrid là đương kim vô địch Champions League nam còn Barcelona hoàn toàn thống trị đấu trường Cúp C1 nữ, trong khi HLV người Tây Ban Nha đã vô địch Premier League, Bundesliga, Ligue 1 và Europa Conference League mùa qua.

Vì sao bóng đá Tây Ban Nha thành công được như thế? Các liên đoàn đối địch sẽ chỉ chặn đứng được sự thống trị này khi nào họ coi tất cả các đội tuyển của họ như chỉ một đội. Các đội tuyển Tây Ban Nha từ lứa trẻ cho tới đàn anh đá không có gì khác nhau, hệ thống gần như không có thay đổi nào và những điều chỉnh đều tùy theo từng trận và phụ thuộc vào phân tích của các ban huấn luyện.

Một điều không thể bỏ qua là dấu ấn của một CLB lên thành phần của các nhà vô địch: Số đông cầu thủ của tuyển Tây Ban Nha vô địch EURO đang hoặc đã thi đấu cho Athletic Bilbao, đội hình vô địch World Cup nữ 2023 có không dưới 7 cầu thủ đá chính đến từ Barcelona, và ở trận chung kết bóng đá nam Olympic vừa qua 7 cầu thủ đá chính của U23 Tây Ban Nha được đào tạo tại La Masia.

Các đội tuyển nữ Tây Ban Nha được xây dựng lối chơi dựa trên cách chơi của Barcelona, đội đương kim vô địch Champions League

Nói đến La Masia, đội trẻ Barcelona cùng với “Cantera” của Athletic Bilbao để lại ảnh hưởng mạnh lên nền bóng đá trẻ của Tây Ban Nha trong hơn 20 năm qua và cách chơi của các tuyển trẻ Tây Ban Nha do đó được thiết kế xoay quanh lối chơi của 2 đội trẻ này. 4 lần vô địch U17 châu Âu, 9 lần vô địch U19 châu Âu và 4 lần vô địch U21 châu Âu kể từ đầu thế kỷ 21 là thành quả của chiến lược này, và LĐBĐ Tây Ban Nha cũng từ đó áp dụng chính sách tương tự cho bóng đá nữ.

Không chỉ tập trung vào đào tạo cầu thủ xoay quanh một lối chơi, Tây Ban Nha còn chú trọng đào tạo huấn luyện viên và ở mặt này họ cũng đang không có đối thủ do chính sách trợ cấp chi phí cho các HLV học lấy bằng. Tây Ban Nha đang có không dưới 13.000 HLV sở hữu bằng A UEFA, trong khi Đức là gần 4.000 và Anh chỉ vỏn vẹn hơn 1.600 HLV.

Các HLV Tây Ban Nha nổi bật trong mùa giải 2023/24, chỉ có Iraola là chưa có danh hiệu nào nhưng vẫn đoạt 1 giải HLV xuất sắc nhất tháng của Premier League

Tất nhiên để vươn tới các chức vô địch, các đội tuyển cũng cần có HLV trưởng tài năng và đội hình có siêu sao đẳng cấp. Nhưng Tây Ban Nha ổn định hơn các nền bóng đá còn lại vì không phải dựa vào điều đó thường xuyên, hoặc chính họ đào tạo ra các siêu sao đó mà Lamine Yamal là người mới nhất.

Sự thống trị này có lẽ sẽ còn kéo dài lâu nữa cho tới khi các liên đoàn khác bắt kịp, bởi người Tây Ban Nha đã mất ít nhất 2 thập kỷ xây dựng để chiến lược này “ra quả”. Không những vậy họ còn có sự đồng lòng: Đa số các CLB La Liga đều đào tạo cầu thủ theo lối chơi của các đội tuyển. Chứ vạch ra điều đó ở Việt Nam và bảo Becamex Bình Dương bỏ bài “phất bóng cho Tây” để học lối chơi của Hà Nội FC e rằng hơi khó.