Barca “từ gà hóa cáo” thời tướng mới: Bí quyết từ 4-4-2 huyền diệu

Sau đại thắng 3-0 trên sân Bernabeu của Real Madrid, Barcelona đã tiến gần hơn bao giờ hết đến chức vô địch La Liga mùa giải 2017/18. “Gã khổng lồ xứ Catalunya” mùa này thành công có công lớn của tân HLV Ernesto Valverde với sơ đồ 4-4-2 kim cương tuyệt hảo.

Video đỉnh cao sơ đồ 4-4-2 được Barca vận dụng để đại thắng Real ở vòng 17 La Liga:

Barca chuyển mình đá sơ đồ 4-4-2: Tưởng không hay mà hay không tưởng

Trước khi bước vào mùa giải năm nay, Barcelona đón nhận nhiều tổn thất nặng nề. Đầu tiên, họ bất lực phải bán Neymar sang PSG với cái giá đắt nhất thế giới là 222 triệu euro mà chẳng mấy vui vẻ khi tam tấu M-S-N (Messi – Suarez – Neymar) ăn ý và hiệu quả suốt 2 năm trước đó bỗng chốc “tan đàn sẻ nghé”.

Messi và Barca thăng hoa ở trận "Siêu kinh kiển" hôm 23/12 vừa qua trên sân của Real

Sau đó, hồi giữa tháng 8, Barca thua Real trong cả hai lượt trận tranh Siêu cúp Tây Ban Nha với tổng tỉ số 5-1 và bị dư luận chỉ trích dữ dội.

HLV Ernesto Valverde mới đến nắm quyền ở đội chủ sân Nou Camp còn chưa có bất kỳ kinh nghiệm dẫn dắt đội bóng lớn nào khi trước đó ông chỉ cầm quân ở những CLB làng nhàng như Olympiacos hay Athletic Bilbao. Trong khi ấy, cái bóng thành công của người tiền nhiệm Luis Enrique ở Barca vẫn là rất lớn.

Barca không thể mua Philippe Coutinho từ Liverpool hồi hè thay Neymar và đành vung tiền chiêu mộ Ousmane Dembele (105 triệu euro) và Paulinho (40 triệu euro) trong sự nghi ngờ lớn từ dư luận.

Dembele đá được vỏn vẹn 3 trận cùng Barca trước khi dính chấn thương dài hạn giữa tháng 9.

Chính những khó khan đó đã khiến cho “tân thuyền trưởng” Valverde đi đến một quyết định quan trọng để “từ gà hóa cáo”. Ông đã chuyển từ sơ đồ truyền thống 4-3-3 mà Barca đã thành công suốt hơn chục năm nay qua những đời HLV như Frank Rijkaard, Pep Guardiola, Tito Villanova hay Luis Enrique sang sơ đồ 4-4-2 với cặp song sát Lionel Messi – Luis Suarez.

Khác với 4-4-2 kiểu cổ điển quen thuộc như kiểu MU dưới triều đại hoàng kim của Sir Alex Ferguson trước đây khi có 2 cầu thủ chạy cánh thuần túy hỗ trợ cho cặp tiền đạo chủ lực, Barca hiện tại đá với sơ đồ 4-4-2 cách tân khi “loại bỏ” các tiền vệ dốc biên.

Sơ đồ hình kim cương của “Gã khổng lồ xứ Catalunya” hiện tại rất coi trọng sức mạnh và khả năng hỗ trợ tấn công của tuyến giữa. Hãy nhìn cách Iniesta, Rakitic hay đặc biệt là tân binh Paulinho khuấy đảo hàng thủ Real ở hiệp 2 trận “Siêu kinh điển” sẽ thấy tài cầm quân của Valverde xuất sắc ra sao để giúp Barca lấy lại thế trận đã mất ở hiệp 1.

Tân binh Paulinho (phải) đang hòa nhập rất nhanh trong màu áo Barca

Trong sơ đồ 4-4-2 của “Blaugrana” mùa này, nhiều khi chúng ta thấy Messi lùi sâu xuống hàng tiền vệ chơi như một “số 10” giữ nhịp cho toàn đội (ví dụ ở trận El Clasico hôm 23/12 vừa qua tại Bernabeu), trong khi đó Paulinho chơi nhô cao như một tiền đạo ảo để hỗ trợ cho Suarez và khiến đối thủ bất ngờ.

Sơ đồ 4-4-2 mà Valverde áp dụng ở trận El Clasico giúp Barca vùi dập Real

Trong sơ đồ mới, Messi được trả lại vai trò tiền đạo trung tâm và thật sự siêu sao người Argentina đã chơi cực hay khi đang dẫn đầu danh sách cạnh tranh “Pichichi” (Vua phá lưới La Liga) mùa này với 15 bàn sau 17 vòng đấu.

Paulinho cũng cho thấy giá trị đích thực của mình khi cựu tiền vệ của Quảng Châu Hằng Đại đã có đến 6 bàn ở La Liga tính đến hiện tại ngay năm đầu tiên, nhiều hơn cả Ronaldo và Benzema bên phía Real Madrid.

Với 4-4-2 cách tân theo sơ đồ kim cương cũng đã giúp tiền vệ mỏ neo Sergio Busquets giải tỏa đáng kể sức ép từ đối phương khi có sự hỗ trợ của cả 3 cầu thủ khác nơi trung tuyến của Barca thay vì 2 người như đội hình 4-3-3 trước. Tuyến giữa cầm nhịp tốt giúp hàng thủ với sự chỉ huy của Gerard Pique và thủ thành Marc Andre ter Stegen mới chỉ lọt lưới 7 bàn ở La Liga, ít nhất ở đấu trường số 1 Tây Ban Nha mùa này.

Cuộc cách mạng chiến thuật mới kiểu Chelsea của Conte?

Chelsea mùa trước đã đăng quang chức vô địch Ngoại hạng Anh kể từ khi HLV Antonio Conte mạnh dạn từ bỏ sơ đồ 4-2-3-1 để chuyển sang sơ đồ 3-4-3.

Sau đó, rất nhiều đối thủ của “The Blues” cũng đã bắt chước theo sơ đồ 3 hậu vệ này, điển hình có thể kể đến MU, Man City, Arsenal hay Tottenham. 3-4-3 hiện vẫn đang rất “hot” ở giải Ngoại hạng lúc này.

Trong khi ấy, 4-4-2 của Barca thời Valverde với thành công ở bước đầu tài cả La Liga và Champions League nửa đầu mùa này cũng đang là một “công thức chiến thắng” mà ngay cả Real Madrid – đại kình địch của họ cũng phải học tập.

Real ở “Siêu kinh điển” hôm 23/12 vừa qua cũng đã không dám đá 4-3-3 mà HLV Zidane tung Kovacic vào sân ngay từ đầu để gia cố sức mạnh tuyến giữa cho “Kền kền trắng” them 1 người nhưng họ vẫn thất bại.

Barca thời Valverde với sơ đồ 4-4-2 đơn giản nhưng hiệu quả liệu sẽ là một hình mẫu lí tưởng để các đối thủ khác “copy” theo?